Van điện từ là thiết bị điều khiển dòng chảy bằng tín hiệu điện, ứng dụng rộng rãi trong nước, khí nén, hơi, dầu, hóa chất… Nhỏ gọn nhưng đóng vai trò quan trọng trong tự động hóa. Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ cấu tạo, phân loại, nguyên lý và cách chọn van điện từ phù hợp từ góc nhìn kỹ thuật lẫn thực tế sử dụng.

Van Điện Từ Là Gì? 

Van điện từ (tiếng Anh: Solenoid Valve) là thiết bị điều khiển dòng chảy chất lỏng hoặc khí bằng tín hiệu điện. Van hoạt động nhờ lực từ sinh ra từ cuộn dây điện (solenoid) khi được cấp nguồn điện 24V hoặc 220V, từ đó tác động lên piston để đóng hoặc mở dòng lưu chất trong hệ thống đường ống.

Van điện từ có thiết kế nhỏ gọn, cơ chế đóng mở nhanh, tiêu thụ ít năng lượng và hoạt động ổn định. Tùy theo nhu cầu, van có thể có 2 cổng (một vào – một ra) hoặc 3 cổng (một vào – hai ra) để phục vụ mục đích chia, trộn, điều hướng dòng chảy. Nhờ khả năng kiểm soát chính xác, van điện từ được ứng dụng rộng rãi trong các lĩnh vực như: hệ thống nước, khí nén, hơi nóng, dầu thủy lực, hóa chất, gas lạnh… từ nhà máy sản xuất đến hệ thống sinh hoạt dân dụng.

Cấu Tạo Và Nguyên Lý Hoạt Động 

Cấu Tạo 

Van điện từ có cấu tạo đơn giản, gồm 5 bộ phận chính:

• Thân van (Valve Body): Là phần vỏ bao bên ngoài, thường làm bằng đồng, gang, nhựa hoặc inox tùy môi trường (nước, khí, hơi, hóa chất…).
• Màng van/đệm làm kín (Seal): Làm từ EPDM, PTFE (Teflon), Buna hoặc Viton, giúp ngăn rò rỉ dòng chảy.
• Piston (Plunger): Là lõi chuyển động bằng inox, đóng vai trò mở hoặc đóng dòng lưu chất.
• Lò xo (Spring): Làm từ inox, có độ đàn hồi cao, giúp piston quay về vị trí ban đầu khi ngắt điện.
• Cuộn coil điện từ (Coil): Cuộn dây đồng tạo từ trường khi cấp điện (24V, 110V, 220V), điều khiển đóng/mở van.

Nguyên Lý Hoạt Động

Van điện từ hoạt động dựa trên nguyên lý cảm ứng điện từ. Khi cuộn coil được cấp điện (24V, 110V hoặc 220V), từ trường sinh ra sẽ hút piston (plunger) dịch chuyển, mở đường cho lưu chất đi qua. Khi ngắt điện, lực đàn hồi của lò xo đẩy piston về vị trí ban đầu, chặn dòng chảy.

Tùy vào thiết kế, van có thể là:

• Van thường đóng (NC – Normally Closed): Mở khi có điện, đóng khi mất điện (phổ biến nhất).
• Van thường mở (NO – Normally Open): Ngược lại, đóng khi có điện và mở khi ngắt điện.

Phân Loại Van Điện Từ

Van điện từ được phân loại theo nhiều tiêu chí, phổ biến gồm:

Theo trạng thái hoạt động

Van điện từ thường đóng (NC – Normally Closed)

Là loại phổ biến nhất hiện nay. Khi chưa cấp điện, van ở trạng thái đóng hoàn toàn, ngăn lưu chất đi qua. Khi cấp điện, cuộn coil tạo ra từ trường hút piston lên, mở đường cho lưu chất chảy qua.

Nhờ cơ chế an toàn khi mất điện, van NC được sử dụng phổ biến trong hầu hết các hệ thống nước, khí, hơi và hóa chất.

Van điện từ thường mở – NO (Normally Open)

Là loại van luôn ở trạng thái mở khi không cấp điện, cho phép lưu chất đi qua tự do. Khi cấp điện, cuộn coil tạo từ trường, hút piston xuống để đóng van, ngăn dòng chảy. Van NO phù hợp với các hệ thống cần duy trì dòng chảy liên tục và chỉ ngắt khi có tín hiệu điện, giúp tiết kiệm điện năng khi vận hành ở trạng thái mở.

Dưới đây là bảng so sánh 2 loại van NC và NO: 

Tiêu chí	Van thường đóng (NC)	Van thường mở (NO)
Trạng thái khi không cấp điện	Đóng hoàn toàn (không cho dòng chảy đi qua)	Mở hoàn toàn (cho phép dòng chảy đi qua)
Hoạt động khi cấp điện	Mở van, cho phép lưu chất đi qua	Đóng van, ngăn dòng chảy
Ứng dụng phổ biến	Hệ thống cần an toàn khi mất điện	Hệ thống cần dòng chảy liên tục, ít đóng ngắt
Tiêu thụ điện năng	Tốn điện khi cần duy trì trạng thái mở	Tốn điện khi cần ngắt dòng chảy (đóng van)
Ký hiệu	NC – Normally Closed	NO – Normally Open

Theo điện áp

Van điện từ được phân loại theo mức điện áp sử dụng để điều khiển cuộn coil, gồm các loại phổ biến:

• Van điện từ 220V AC: Phổ biến nhất vì dễ cấp nguồn, dùng điện xoay chiều dân dụng phù hợp hệ thống nước, khí, hơi.
• Van điện từ 24V DC: Sử dụng điện một chiều, an toàn, thường dùng trong các hệ thống điều khiển tự động, tủ điện PLC.
• Van điện từ 110V AC: Ít phổ biến hơn, thường dùng trong các hệ thống nhập khẩu theo tiêu chuẩn nước ngoài.
• Van điện từ 12V DC: Dành cho các hệ thống mini, thiết bị nhỏ, ứng dụng dân dụng hoặc máy lọc nước.

Việc lựa chọn điện áp phù hợp giúp đảm bảo an toàn và độ ổn định cho hệ thống vận hành.

Theo môi trường sử dụng

• Van điện từ nước: Chuyên dùng cho hệ thống cấp thoát nước, tưới tiêu, làm mát… Thân van thường bằng đồng hoặc inox, gioăng kín bằng cao su chịu nước.
• Van điện từ khí nén: Dùng trong hệ thống khí nén công nghiệp, máy móc tự động. Van có cấu tạo đặc biệt để chịu áp suất khí, phản hồi nhanh, độ bền cao.
• Van điện từ hơi nóng: Thiết kế chịu nhiệt cao (lên tới 180–200°C), thường làm bằng inox, dùng trong hệ thống hơi nước, lò hơi, nồi hấp…
• Van điện từ dầu: Phù hợp môi trường dầu thủy lực, dầu nóng hoặc nhớt. Có khả năng chống ăn mòn, gioăng chịu hóa chất, áp lực lớn.
• Van điện từ hóa chất: Sử dụng trong môi trường axit, kiềm, chất tẩy… Vật liệu thân van bằng nhựa PVC, PTFE hoặc inox 316, đảm bảo không bị ăn mòn.

Theo kiểu lắp

Kiểu lắp là yếu tố quan trọng khi lựa chọn van điện từ, ảnh hưởng đến khả năng kết nối và vận hành hệ thống. Hiện nay, van được chia thành hai kiểu chính:

• Van điện từ lắp ren, rắc co: phù hợp với các đường ống nhỏ (DN15–DN50), Có nhiều kích cỡ như phi 21, 27, 34, 42, 49, 60…dễ lắp đặt, thay thế, giá thành hợp lý. Loại này phổ biến trong hệ thống nước dân dụng, khí nén, tưới tiêu nhỏ.
• Van điện từ mặt bích được dùng cho đường ống lớn (DN50–DN500), kết nối chắc chắn, độ kín cao, phù hợp hệ thống công nghiệp như bể bơi, trang trại, sân golf. Tuy nhiên, giá cao và yêu cầu kỹ thuật lắp đặt.

Theo Chất Liệu

Van điện từ hiện nay được sản xuất từ nhiều loại vật liệu khác nhau để đáp ứng các môi trường sử dụng riêng biệt:

• Van điện từ đồng: phổ biến nhất, dùng trong nước sạch, khí nén, hệ thống dân dụng.
• Van điện từ inox: chịu nhiệt, chịu ăn mòn tốt, phù hợp môi trường hóa chất, nước nóng, hơi nước.
• Van điện từ nhựa: giá rẻ, nhẹ, chuyên dùng cho hóa chất loãng, nước thải nhẹ.
• Van điện từ gang: dùng trong hệ thống nước sạch công nghiệp, chi phí hợp lý, ít chống ăn mòn.

Ưu Nhược Điểm 

Van điện từ ngày càng được ứng dụng rộng rãi nhờ những ưu điểm vượt trội, tuy nhiên cũng có vài điểm cần lưu ý khi sử dụng.

Ưu điểm

• Tự động hóa cao: Đóng/mở nhanh chóng bằng tín hiệu điện, tiết kiệm công sức vận hành.
• Thiết kế nhỏ gọn: Dễ lắp đặt trong nhiều hệ thống có không gian hạn chế.
• Chi phí hợp lý: Giá thành cạnh tranh, phù hợp nhiều nhu cầu.
• Phản hồi nhanh: Thời gian đáp ứng gần như tức thì khi cấp/ngắt điện.

Nhược điểm

• Phụ thuộc vào nguồn điện: Mất điện đồng nghĩa van không hoạt động.
• Dễ quá nhiệt cuộn coil nếu dùng liên tục trong thời gian dài.
• Không phù hợp với chất lỏng có tạp chất: Vì dễ gây kẹt hoặc rò rỉ.

Ứng Dụng Của Van Điện Từ 

Van điện từ là thiết bị quan trọng, được ứng dụng rộng rãi trong cả công nghiệp và đời sống nhờ khả năng điều khiển tự động dòng chảy của nước, khí, hơi, hóa chất,… với độ chính xác cao và thao tác nhanh chóng.

Một số ứng dụng phổ biến:

• Trong công nghiệp: Dùng trong hệ thống khí nén, hơi, hóa chất, sản xuất nước uống, thực phẩm, dệt nhuộm, cơ khí, khai khoáng, sản xuất giấy, xử lý nước thải,…
• Trong dân dụng: Cấp thoát nước cho tòa nhà, hệ thống nước sinh hoạt, điều hòa không khí (HVAC).
• Trong nông nghiệp: Ứng dụng trong tưới tiêu tự động cho vườn cây, trang trại.
• Trong chăn nuôi: Cấp nước tự động cho gia súc, gia cầm.
• Trong lĩnh vực y tế, dược phẩm: Kiểm soát chất lỏng, khí trong thiết bị y tế, sản xuất thuốc.

Lưu Ý Khi Sử Dụng Van Điện Từ

Để đảm bảo hiệu quả hoạt động, tuổi thọ và an toàn hệ thống, người dùng cần ghi nhớ một số điểm sau khi sử dụng van điện từ:

• Chọn đúng loại van phù hợp với môi trường làm việc: nước, khí nén, hơi nóng, hóa chất, dầu,…
• Xác định chính xác điện áp sử dụng (12V, 24V, 220V) để tránh cháy coil hoặc hoạt động không ổn định.
• Đảm bảo nguồn cấp điện ổn định, không bị sụt áp hoặc chập chờn.
• Lắp đặt đúng chiều dòng chảy theo hướng mũi tên trên thân van.
• Tránh để van hoạt động liên tục 24/7, dễ gây nóng và cháy cuộn coil. Nên dùng thêm timer hoặc relay trung gian nếu cần vận hành dài hạn.
• Vệ sinh định kỳ lưới lọc và thân van để tránh kẹt cặn, bụi bẩn làm van không đóng/mở được.
• Không dùng van điện từ cho môi trường chứa chất ăn mòn mạnh, trừ khi là loại chuyên dụng bằng inox, Teflon, đồng không chì,…
• Kiểm tra độ kín của các mối nối, tránh rò rỉ gây ảnh hưởng đến hệ thống.

Asia Industry – Địa Chỉ Mua Van Điện Từ Uy Tín, Giá Tốt

Nếu bạn đang tìm kiếm một địa chỉ uy tín để mua van điện từ chất lượng cao, Asia Industry là lựa chọn đáng tin cậy cho các công trình từ dân dụng đến công nghiệp. Với danh mục sản phẩm đa dạng: van điện từ khí nén, hơi, nước, gas… chúng tôi cung cấp đầy đủ các dòng van theo điện áp (AC220V, DC24V…), kiểu kết nối (lắp ren, mặt bích…), chất liệu (inox, đồng, nhựa…) phù hợp với nhiều nhu cầu sử dụng.

Lý do lựa chọn Asia Industry:

• Sản phẩm nhập khẩu chính hãng, kiểm định nghiêm ngặt, đầy đủ CO/CQ.
• Kho hàng sẵn có, giao hàng nhanh chóng, đúng hẹn.
• Hỗ trợ kỹ thuật tận nơi, tư vấn chọn van theo hệ thống thực tế.
• Chính sách bảo hành rõ ràng, hậu mãi lâu dài.
• Báo giá minh bạch, nhiều ưu đãi hấp dẫn cho đối tác và công trình lớn.

Thông tin liên hệ:
📍 Địa chỉ: 934 Bạch Đằng, Thanh Lương, Hai Bà Trưng, Hà Nội
📞 Hotline: 0981 286 316
✉️ Email: vattuasia@gmail.com
🌐 Website: https://inoxsteel.vn

👉 Asia Industry cam kết mang đến giải pháp van điện từ tối ưu, giúp hệ thống của bạn vận hành ổn định, hiệu quả và tiết kiệm chi phí lâu dài.